Een kantoor mag er nog zo mooi uitzien, als de akoestiek in het gebouw niet goed zit, is het er niet aangenaam om te werken. Maar hoe zorg je voor een optimale akoestiek? En doet dit geen afbreuk aan de architectuur van een ruimte? Deholi vroeg het aan Patrick Poncelet, akoestisch ingenieur bij Tractebel Engineering.

Welke akoestische problemen komen vaak voor in kantoren? 

Patrick Poncelet: “In kantoren zijn er drie bronnen van geluidshinder. Ten eerste geluidshinder van aanliggende ruimtes of van een luidruchtige buitenomgeving. Dit wordt ook veroorzaakt door onvoldoende geluidsisolatie tussen het kantoor en de aanliggende ruimte of buitenomgeving. Ten tweede heb je lawaai van technische installaties in het kantoor, zoals ventilatieroosters of luchtkanalen. De derde oorzaak van geluidshinder is de akoestiek in de ruimte zelf. Denk maar aan hinder van gesprekken en activiteiten van collega’s.”

Welke akoestische aandachtspunten zijn er bij landschapskantoren?

Patrick Poncelet: Er zijn een drietal belangrijke voorwaarden.

1. Concentratie: het omgevingslawaai mag niet te hoog zijn, mag niet te sterk fluctueren en gesprekken van andere groepen of aanwezigen mogen niet verstaanbaar zijn.
2. Speech privacy: het is niet de bedoeling dat anderen in de omgeving een telefoongesprek of een gesprek met een collega aan jouw bureau volgen.
3. Een goede spraakverstaanbaarheid is nodig voor een telefoongesprek of een gesprek met een collega.

Hoe kan je aan deze voorwaarden voldoen?

Patrick Poncelet: “In eerste instantie is de aard van de activiteiten en hun locatie belangrijk. Het is nooit goed om meer levendige activiteiten, zoals vergaderen of veel telefoneren (callcenter, helpdesk, …), samen te brengen in een lokaal met taken die concentratie vergen. Plaats ook luidruchtige toestellen, zoals kopieermachines, in aparte ruimtes. Daarnaast moet je zorgen dat gesprekken of andere geluiden zich niet over te grote afstanden verspreiden.”

Welke oplossingen bestaan er voor het verbeteren van de akoestiek?

Patrick Poncelet: “Materialen en voorzieningen die bovenstaande voorwaarden helpen realiseren, zullen de akoestiek in een landschapskantoor verbeteren.”

Geluid absorberen en weerkaatsing beperken

Sterk geluidsabsorberende afwerkingsmaterialen dempen geluid en zorgen ervoor dat invallend geluid niet of beperkt wordt weerkaatst. Dit zijn bijvoorbeeld verlaagde plafonds uit minerale vezels of sterk geperforeerde materialen (hout, metaal, gipskarton, …) waarachter een geluidsabsorberend materiaal zit zoals minerale wol of melamineschuim. Geperforeerde materialen worden ook apart toegepast als opgehangen elementen, zoals baffels (verticaal opgehangen panelen), horizontale plafondeilanden, speelse elementen (kubussen, cilinders, …) of plaatmateriaal (rechtstreeks tegen wanden, op plafond of als canvas). Ook tapijt is geluidsabsorberend, afhankelijk van de dikte en samenstelling. Je kan ook kastwanden en bureaustoelen voorzien van een geluidsabsorberende bekleding.

Geluidsschermen

Tussen de spreker en andere aanwezigen kan je geluidsschermen op bureaumeubels plaatsen als afschermend element tussen aanliggende bureaus. Om effect te hebben, moeten ze wel voldoende hoog zijn (min. 40 cm boven het bureau), een geluidsabsorberende afwerking hebben en mag er geen ander geluidsreflecterend vlak boven of naast dit scherm zitten. Gelijkaardige geluidsschermen kan je ook plaatsen op de vloer tussen activiteitenzones, groepen bureaumeubels of rond aparte werktafels. In de buurt van landschapskantoren zijn aparte afgesloten geluidsisolerende cellen nodig om te telefoneren, te vergaderen of een tijdje sterk geconcentreerd te werken.

Geluid maskeren

Er bestaan ook geluidsmaskeersystemen. Luidsprekers zenden continu een neutraal en niet storend geluid uit. Dit zorgt voor een constant achtergrondniveau in het kantoor zodat fluctuaties van gesprekken en activiteiten minder sterk zijn en geluiden vlugger verdwijnen (maskeren) in het achtergrondniveau. De luidsprekers zitten meestal in een verlaagd plafond en zijn zo verdeeld dat ze het uitgezonden geluid uniform verspreiden. Mensen worden dan minder afgeleid door andere geluiden en kunnen zich beter concentreren.

Bij welke zones boek je het meeste resultaat?

Patrick Poncelet: “Het meeste geluid komt rechtstreeks op het plafond terecht en kan zich zo verspreiden naar andere zones. Geluidsabsorptie is hier heel efficiënt. Het is meestal ook het grootste oppervlak dat zich dicht bij de bronnen situeert en overal aanwezig is. In grote kantoorruimtes liggen wanden soms ver weg van de geluidsbronnen, waardoor hun effect bij geluidsabsorberende bekleding kleiner is. Buitenramen zijn dan weer moeilijker volledig of in grote mate geluidsabsorberend uit te voeren (gordijnen, verticale geluidsabsorberende lamellen, …). Op vloeren zorgt alleen tapijt voor een geluidsabsorberend effect en een rechtstreekse demping van voetstappen en rolgeluiden.”

Hoe bewaar je de esthetiek van het kantoor?

Patrick Poncelet: “Geluidsabsorberende materialen en geluidsschermen bestaan tegenwoordig in alle mogelijke varianten en vormen. Zo behouden (interieur)architecten hun creativiteit en een grote esthetische vrijheid. Het komt erop aan om de juiste materialen in de juiste hoeveelheden te voorzien op de juiste plaatsen.”